Samen vooruit: Hoe Tzorg, CSU en Zizo werken aan duurzame mobiliteit

Sociale- en milieu impact zijn twee belangrijke pijlers in de duurzame bedrijfsvoering van Total Care, het moederbedrijf van schoonmaakorganisaties CSU en Zizo en thuiszorgorganisatie Tzorg. Marthijn ter Averst, Salesmanager bij NS Zakelijk, sprak met Niels van Geenhuizen, manager duurzaamheid, en Stef Jelier, manager arbeidsvoorwaarden & HR digitalisering. Zij vertelden bevlogen over hun duurzaamheidsambities en de gidsrol die ze invullen binnen de sector.

Over Total Care

Total Care is de holding achter schoonmaakorganisaties CSU en Zizo en thuiszorgorganisatie Tzorg. Het familiebedrijf is in 1968 opgericht als eenmanszaak in Uden door Cor van der Heijden. In totaal werken er bijna 30.000 medewerkers in Nederland. Duurzaamheid, innovatie en goed werkgeverschap staan hoog in het vaandel bij Total Care.

Hoe zit jullie organisatie in elkaar?

We hebben op dit moment bijna 30.000 medewerkers, die grofweg op te splitsen zijn in drie ‘bloedgroepen’. We hebben onze kantoormedewerkers. Daar is het grootste deel van Nederland wel mee te vergelijken: woon-werkverkeer of buitendienstfuncties met veelal een leaseauto. We hebben onze schoonmakers, die vaak op vaste tijden en locaties werken en gedeeltelijk 24/7. En we hebben onze thuishulpen die één, twee, soms drie cliënten per dag bezoeken. Dus we zien eigenlijk een heel afwisselend patroon in mobiliteit.

Hoe gaan jullie om met deze grote diversiteit aan reisgedrag?

De dynamiek is enorm. Om je een beeld te geven: bij T-zorg bezoeken we 70.000 adressen iedere twee weken, en bij CSU zijn dat er zo’n 15.000. Daar zit dus een enorme logistieke operatie achter, mede omdat medewerkers direct vanuit huis naar hun werklocatie reizen, dus niet via kantoor. Veel van onze medewerkers werken in verschillende wijken, en sommigen hebben meerdere afspraken per dag, soms ook op locaties die lastig te bereiken zijn met het openbaar vervoer.

Ik kan me voorstellen dat dit veel uitdagingen geeft op het gebied van mobiliteit?

Onze ambitie is om tegen 2030 CO₂-neutraal te zijn voor scope 1 en 2 en in 2040 voor scope 3. Dat betekent concreet dat we moeten kijken naar alles wat te maken heeft met energie en mobiliteit. We hebben zoals gezegd een diverse groep medewerkers met verschillende reispatronen. Bij zowel onze schoonmakers als thuishulpen zien we een toename van mobiliteitsarmoede. Veel van hen hebben kleine contracten en kunnen zich geen auto veroorloven. Tegelijkertijd is het OV niet altijd een haalbare optie omdat de werktijden vroeg in de ochtend en (laat) in de avond zijn. De locaties zijn bovendien niet altijd goed bereikbaar met het OV of op plekken waar je in het donker liever niet wil fietsen zoals een verlaten industrieterrein.

En hoe zit dat met jullie mensen op de kantoren?

We hebben dertien panden in het land, want we willen graag dicht bij onze klanten zitten en we werken landelijk. Veel van onze panden liggen vanuit historie op een bedrijventerrein omdat er vaak wat opslag nodig was. Dat zijn niet de best bereikbare plekken met het OV of de fiets. Dus we zijn ook aan het kijken of we op andere locaties moeten gaan zitten. We hebben een grote groep medewerkers die echt heel mobiel is. Zij zijn altijd bij klanten en onderweg. De auto blijft dus belangrijk, maar de anderen willen we stimuleren en misschien ook wel gaan verplichten om duurzamer te gaan reizen met fiets en OV, al is dat maar voor een deel van hun reizen.

Hoe proberen jullie mobiliteit te verduurzamen?

We hebben nu een NS-Business Card voor alle kantoormedewerkers, waarmee ze zowel zakelijk als privé mogen reizen. Medewerkers zijn hierdoor bewuster bezig met hun reisgedrag en het verlaagt de drempel om duurzamer te reizen. Maar het biedt ook een extra arbeidsvoorwaarde waarmee we ons kunnen onderscheiden want niet veel partijen in onze sectoren bieden dit aan. Daarnaast werken we aan een bredere visie richting 2040. Dat gaat over duurzamere panden, betere bereikbaarheid en het verminderen van autogebruik. Maar het zit ook in de details: het verlengen van diensten of het aanpassen van werktijden kan de noodzaak voor bepaalde reispatronen al veranderen.

In hoeverre is duurzaamheid verweven in jullie organisatie?

Duurzaamheid zit diep in ons DNA. We zijn een familiebedrijf, en dat betekent dat we verder kijken dan alleen de korte termijn. Het gaat ons niet alleen om het milieu, maar ook om sociale duurzaamheid. Onze Raad van Bestuur heeft duidelijke doelen gesteld, zoals het reduceren van onze CO2-uitstoot met 50% in 2026. Dat vraagt om gerichte acties, zoals het verduurzamen van onze mobiliteit. Bijvoorbeeld: 46% van onze uitstoot komt door reisgedrag. Als we dat beter organiseren, kunnen we flinke stappen zetten.

Noem eens een concreet voorbeeld?

Het begint met bewustwording binnen de organisatie. Neem bijvoorbeeld onze focus op dagschoonmaak: door schoonmakers overdag in te zetten in plaats van in de vroege ochtend en avond, hoeven ze niet meer twee keer heen en weer te reizen en verbeteren we tegelijkertijd hun werk-privébalans. Ook zijn er overdag meer mogelijkheden om de auto te vervangen door fiets of OV. Een mooi voorbeeld is ook hoe onze teams evenementen organiseren op OV-vriendelijke locaties. Dat gebeurde eerder zelden. Het is een subtiele verandering, maar laat zien hoe duurzaamheid steeds meer wordt geïntegreerd in ons dagelijkse doen.

Sociale impact is een belangrijke waarde binnen Total Care. Wat doen jullie op dat vlak?

Een van onze doelen is om zwart werk wit te maken. Hier hebben we Zizo voor opgericht. Om je een beeld te geven: de omzet van de schoonmaakmarkt is zo’n 4,5 miljard waarvan ongeveer 1,5 miljard zwart is. Dit heeft te maken met het Nederlandse belastingstelsel en toeslagensysteem. Als je meer uren wil werken als schoonmaker ga je meer belasting betalen maar verlies je vaak een groot deel van je toeslagen. Wij willen met Zizo laten zien dat het anders kan. Hiermee hopen we ook een beweging in de sector en in Den Haag op gang te brengen. Het gaat niet alleen om eerlijke beloning, maar ook om een stabiel en legaal werkklimaat voor medewerkers met duurzame ergonomische middelen en materialen.

Kunnen jullie nog een voorbeeld noemen?

Onze medewerkers hebben meer dan 130 verschillende nationaliteiten. We moeten in onze bedrijven dus rekening houden met culturele diversiteit en soms beperkte taalvaardigheid. We maken bijvoorbeeld visuele arbeidscontracten van 1 A4, zodat iedereen begrijpt wat er van hen verwacht wordt. Een ander voorbeeld is ons Fris in je Werk programma met meer dan 25 maatregelen om onze collega’s mentaal, financieel en fysiek gezond te houden. Zo is er gratis fysiotherapie, gratis budgetcoaching en gratis psychologische ondersteuning te krijgen waar nodig.

Wat is jullie droom op het gebied van mobiliteit?

Het zou fantastisch zijn als al onze medewerkers toegang hebben tot betaalbare duurzame mobiliteit, zowel zakelijk als privé. Stel je een OV-kaart voor waar wij bijvoorbeeld als eindejaarsuitkering ook een reistegoed op kunnen zetten vergelijkbaar met een beltegoed. Zodat onze mensen ook een dagje naar hun familie of een pretpark met het OV kunnen reizen. En daarnaast regelen we ook een goede fiets voor iedereen. Dan hebben we onze duurzame mobiliteit in de basis voor elkaar. We zetten in op het beschikbaar stellen van het duurzame alternatief. Daar gaan we voor!