Stadswandeling in Deventer

Nooit zette Charles Dickens ook maar een voet in Deventer. Toch geven de smalle steegjes met hobbelige keien en verstopte antiekwinkeltjes in het historische Bergkwartier het gevoel alsof je zo een verhaal van de Engelse schrijver binnenloopt. Deze korte wandeling (ongeveer 2 km) dompelt je onder in het bijzondere verleden van dit mystieke stukje Deventer. 

Met meer dan 1 miljoen klinkers kan de Brink alleen al een heel boek vullen met verhalen. Op dit plein, nog geen tien minuten wandelen vanaf het station, werden in de Hanzetijd allerlei goederen verhandeld en gewogen. Niet geheel toevallig start deze route naast de Waag op het plein. Jaarlijks drommen hier duizenden mensen samen voor het Dickens Festijn, dat zich - net als deze wandeling - voornamelijk afspeelt in het Bergkwartier.

Jb. Bussink, dé bakker van de Deventer koek, maakt voor dit evenement in december zelfs speciale Dickenskoeken. Gelukkig is hun gemberkoek er wel altijd. Een aanrader als je van een pittige bite houdt. Je vindt de bakker vlak bij het kletterende water van de Wilhelminafontein. Loop vanaf daar terug richting nummer 55 net achter de Waag. De drie gouden haringen aan de gevel van dit pand verwijzen naar de voormalige eigenaar, die zijn geld verdiende met de haringhandel.

Brink 84, deventerkoekwinkel.nl

Laat het plein even voor wat het is en loop de Achter de Muren Zandpoort in. Hier in de Muntentoren werden van 1685 tot 1708 de Deventer munten geslagen. Het torentje is gebouwd om het trappenhuis heen. Want binnen hoorde de trap in die tijd niet. Steek door richting de Rijkmanstraat en kijk vooral ook naar boven, de namen en symbolen op gevels vertellen je over de oorspronkelijke bestemming van de panden.

Muntengang 2-4

Neem ‘de Golden Vijzel’, in de zeventiende eeuw was hier een apotheker gevestigd. Interessant is ook het gat aan de zijkant in het gebouw. Hieruit werd in de 80-jarige oorlog een ketting gespannen naar het huis aan de overkant om ongewenste soldaten op paarden tegen te houden. Via het smalle Sassenstraatje kom je uit bij de Bergkerk en het oudste, uit 1300 stammende, stenen huis van Deventer. Dat al deze gebouwen hier nog staan komt door NV Bergkwartier. Deze Maatschappij tot Stadsherstel draagt zorg voor het historische erfgoed in dit deel van de stad.

Bergkerkplein 1

Sla de Menstraat in, de straat van de kooplieden. Dit zou waarschijnlijk een van de favoriete straten van Dickens zijn geweest. Hij was nogal gesteld op de arbeidersklasse. Speur naar een gevel met de naam Zevenaar. Dit huis is letterlijk vanuit Zevenaar hier neergezet omdat de burgemeester ervan af wilde. Op nummer 7 val je in een andere verbazing. Van bezems tot aan roskammen en laptopborstels, de Deventer borstelwinkel heeft het.

Via de Brink sla je de Bergstraat in en steek je door naar de Roggestraat. De deuren ter hoogte van Chez Antoinette wijzen op de vroegere aanwezigheid van paardenstallen. Aan het einde van de straat vind je tegenover de synagoge de antiekwinkel van de familie Strik, de familie die Dickens naar Deventer bracht. Mocht je toe zijn aan een pauze, steek dan terug naar St. Tropez aan de Brink. Vanaf dit tropische oord kun je zelfs een ansichtkaart laten versturen.

Menstraat 7, deventerborstelwinkel.nl

Als je er klaar voor bent, vervolg je de wandeling vanaf de Prinsenplaats. Dit gebied behoorde tot 1984 tot de DAIM-capsulefabriek van de familie Schimmelpenninck. De toren op de hoek richting de gezellige Walstraat herinnert aan dit verleden. De Walstraat is een van mijn favoriete plekken. Hier is de Dickenssfeer op zijn top met antieke winkels en beschilderde deuren. Bij Roemar drink je de lekkerste koffie van Deventer, gemaakt met hun eigen gebrande bonen.

Walstraat 45, roemarkoffiebranderij.nl

Boekwinkel Reba heeft niet alleen een hele Dickenscollectie. Bijzonder is hun oudste boek: uit 1608. Ben je er op zaterdag? Dan is museum het Charles Dickens kabinet in de oude vrouwengevangenis open. Met zo’n 700 kostuums, honderden boeken en alles wat met Dickens zelf te maken heeft.

Reba: Walstraat 30.
Charles Dickens kabinet: Walstraat 20, dickensfestijn.nl

Verlaat de gevangenis en wandel de vele winkeltjes binnen. Achter de deuren vind je de meest onverwachte dingen. Zoals de museumwaardige verzameling aan gapers op de schappen van drogisterij De Kruidnagel. Terug op de Brink eindigt de wandeling. Loop je vanaf hier terug naar het station? Pak dan Kar-ma op de Spijkerboorsteeg mee voor een gezonde buddha bowl, verse cheesecake of alleen al om de gigantische roze eland aan de muur te bewonderen. Stop bij boekwinkel Praamstra voor een dikke Dickens voor in de trein of in het Rijsterborgherpark naast het station. Tussen het groen op de veranda van Parkcafé Mees kom je weer helemaal tot rust.

En het verhaal achter Deventer en Dickens? Simpel. De eigenaresse van het Charles Dickens kabinet zocht iets om ook op zondag klanten naar haar winkel te trekken. Aangezien de Walstraat haar altijd al deed denken aan het verhaal ‘A Christmas Carol’ van Dickens, zette ze een klein decor neer. Dat sloeg nogal aan. In haar eigen woorden: ‘Het is wat uit de hand gelopen’.

Drogisterij De Kruidnagel: Walstraat 19, dekruidnagel.nl 
Kar-ma: Spijkerboorsteeg 27, kar-ma.nl 
Boekwinkel Praamstra: Lange Bisschopstraat 1, boekhandelpraamstra.nl 
Parkcafé Mees: Stationsstraat 2, meesdeventer.nl 

^{Tekst: Kirsten Bliekendaal - MPG. 
Beeld: Dickens kabinet, Petra Hoogerbrug, VVV Deventer, Kirsten Bliekendaal, Drie Haringen, Bart Ros, Muntentoren, Walstraat, St. Tropez, Reba - eigenaar met boek uit 1630, Kruidnagel, Mees.}