Afval bestaat niet
Als we producten niet meer kunnen (her)gebruiken, willen we deze hoogwaardig in de kringloop houden door op zoek te gaan naar een nieuwe bestemming. We proberen eerst het volledige product een nieuw leven te geven. Als dat niet kan herbestemmen we de onderdelen. Zo bestaan er o.a. upcycle producten zoals: notitieboekjes en dienbladen van gele vertrekstaten, en tassen, schoenen en meditatiekussens van treinstoffen.
Reduceren van restafval
Als hergebruiken niet kan, scheiden we materialen voor recycling. Eind 2020 zijn we samen met afvalbedrijf Renewi gaan werken aan het reduceren van restafval. Op NS-locaties wordt de samenstelling van de reststromen afval in kaart gebracht, wordt bepaald wat in aanmerking komt voor recycling en hoe daar praktisch door medewerkers invulling aan gegeven kan worden. In 2020 heeft NS in totaal circa 14 miljoen kilogram afval afgevoerd vanuit de kantoren, werkplaatsen en stations. We hebben 55% van het totale afval gescheiden aangeboden voor recycling. Het resultaat daarvan is dat 46% daadwerkelijk is gerecycled en 47% verbrand is met energieterugwinning.
Afval scheiden
We scheiden afval in kantoren, werkplaatsen, stations, treinen en in de winkels. Reizigers kunnen hun afval scheiden op veel van onze grotere stations. We onderzoeken continu verbetermogelijkheden en breiden uit waar mogelijk en effectief. Daarnaast wordt ongeveer de helft van het afval dat vrijkomt op stations en in treinen nagescheiden op waardevolle materialen, zoals plastics, metalen en drankkartons. Uiteindelijk werken we toe naar een station waar al het afval dat er ontstaat weer ingezet kan worden als grondstof voor nieuwe producten.
Om het afval beter te recyclen vindt nascheiding plaats in een speciale afvalfabriek. NS-medewerker Lotte laat zien wat er met het afval gebeurt.
Inleverautomaten voor plastic statiegeldflesjes en -blikjes op stations
Op Utrecht Centraal, Amsterdam Centraal, Den Haag Centraal, Rotterdam Centraal en Eindhoven Centraal, de vijf grootste NS stations, zijn inleverautomaten geplaatst voor de inzameling van plastic flesjes en blikjes met statiegeld. Op ieder klein flesje of blikje zit 15 eurocent statiegeld, op grote flessen zit 25 eurocent.
NS moedigt reizigers aan om de duurzame keuze te maken en hun plastic flesjes en blikjes in te leveren zodat deze gerecycled kunnen worden.
Geen bonnetje, maar digitaal 
Het statiegeld wordt digitaal uitbetaald via Tikkie. Reizigers scannen met hun mobiel de QR code waarmee het via de Tikkie app binnen enkele tellen op hun bankrekening staat. Ook is het mogelijk om het statiegeld direct te doneren aan de Plastic Soup Foundation.
Afvalvrije stations in 2040
NS streeft samen met ProRail en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat naar afvalvrije stations in 2040. Een afvalvrij station is een station dat geen restafval kent en waar alles draait op herbruikbare grondstoffen. Met de inzameling van plastic flesjes en blikjes op stations wordt een belangrijke stap gezet naar afvalvrije stations.
Nieuw leven
Na 40 jaar kijken we of we onze treinen nog kunnen opknappen, of ergens anders voor kunnen inzetten. Bijvoorbeeld voor het Spoorwegmuseum, de brandweer, of verkoop. Als dit niet kan halen we de waardevolle onderdelen eruit voor hergebruik in andere treinen en voor de Techniek Fabriek, onze opleiding voor monteurs. Ook worden collector-items eruit gehaald voor verkoop via het goede doel kaNScentraal en veilen we regelmatig onze (trein)materialen.
Bovendien bieden we duurzame ondernemers kans om van oude treinmaterialen voor nieuwe producten te maken. Zo krijgen ze door upcycling een geheel nieuwe functie en blijven op deze manier nog lang van dienst.
Zo worden er van 45 jaar oude omroepspeakers uit treinen nieuwe bluetooth huiskamerspeakers gemaakt. En krijgen oude treinvloeren, treinstoelen en plafondplaten een nieuw leven als meubelstuk. In 2020 hebben we voor de vierde keer een Upcycle Pop Up-store geopend op Utrecht Centraal, waar nieuwe producten verkocht zijn die gemaakt zijn van oude NS-materialen. Denk aan notitieboekjes en dienbladen van gele vertrekstaten, en tassen, schoenen en meditatiekussens van treinstoffen.
Bij de renovatie van oude treinstellen worden ook alle treinvloeren en treinwanden vervangen. NS-medewerkers Ilse & Remco leggen uit wat er met deze materialen gebeurt.
